برای این که جابجایی و حمل بار انجام شود، نیاز به یک سند و مجوزی داریم تا عمل باربری صورت گیرد. در واقع به این سند یا مجوز، بارنامه گفته میشود که در صورت عدم وجود بارنامه، حمل بار غیرقانونی تلقی شده و مشکلاتی دراین راستا به وجود می‌آید.
آنچه در این مقاله می خوانید
بارنامه چیست؟
بارنامه سندی حقوقی است که شرکت‌های حمل و نقل و باربری هنگام دریافت کالا برای متصدی صادر میکنند. این سند نوعی اوراق بهادار به شمار می‌رود که در آن مشخصات کالا، ارسال‌کننده، دریافت‌کننده، هزینه که شامل میزان بیمه، کمیسیون و صافی، تعداد و وزن کالا قید میشود.
این سند برای انواع روش‌های حمل‌ونقل ازجمله حمل و نقل جاده‌ای، دریایی، هوایی و… صادر میشود.
اهمیت بارنامه
سندی که از طرف شرکت حمل و نقل صادر میشود قراردادی بین فرستنده و شرکت حمل بار است. این سند نشان‌دهنده‌ی تحویل کالا به شرکت باربری است که در واقع حکم رسید کالا را دارد. وقتی بارنامه‌ای صادر میشود و به امضای دو طرف میرسد، هرگونه ادعایی خلاف موارد ثبت‌شده در آن غیرقابل‌قبول است. زیرا تمام شرایط از قبل مورد تایید فرستنده و شرکت باربری قرارگرفته است.
از دیگر موارد اهمیت وجود این سند، این است که در صورت بروز خسارت برای کالای ارسالی، فرستنده می‌تواند با مراجعه به بیمه ادعای خسارت کند. در واقع نوعی پشتوانه برای تضمین سلامت کالای ارسالی است.
انواع بار نامه
کالاهای مختلف،با وسایل گوناگون حمل می‌شوند، در نتیجه باید از بار نامه های متفاوتی برای حمل آن کالا استفاده شود. این به این معناست که نوع بار نامه بستگی به نوع وسیله مورد استفاده برای حمل دارد.
بارنامه دریایی
سند ثبتی که قابلیت معامله دارد و پس از دریافت کالا توسط شرکت‌های کشتیرانی یا حمل و نقل دریایی بین فرستنده و شرکت صادر میشود. در واقع سند مالکیت کالا تلقی می شود.
بار نامه هوایی
این نوع بار نامه یک رسید است و سند مالکیت کالا به شمار نمی‌رود. معمولاً در ۱۲ نسخه صادر شده که ۳ نسخه اصلی آن ازنظر تجاری مهم بوده و بقیه نسخه های آن برای قسمت های داخلی شرکت هواپیمایی به کار برده میشود.
در این نوع بارنامه باید مهر شرکت هواپیمایی و اطلاعات مربوط به تاریخ پرواز و شماره پرواز ثبت شود تا مشخص شود دقیقا چه زمانی کالا به مقصد رسیده است. این سند قابل معامله نیست.
۳ نسخه اصلی در بار نامه هوایی عبارت‌اند از:
- نسخه اصلی اول برای شرکت حمل‌کننده یا صادرکننده
- نسخه اصلی دوم برای گیرنده
- نسخه اصلی سوم برای فرستنده کالا
بارنامه زمینی یا جاده‌ای
سندی غیرقابل معامله است که جهت حمل کالا با کامیون مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع سند که مخصوص حمل‌کنندگان با کامیون است و حدود مسئولیت‌های متصدیان حمل‌ونقل جاده‌ای را مشخص می‌کند. معمولاً از ۶ الی ۱۴ صفحه و گاهی تا 21 صفحه هم صادر می‌گردد.
۳ نسخه اصلی این بار نامه به امضا صادر کننده، حمل کننده و گیرنده کالا میرسد و بقیه نسخه‌های آن در گمرک‌های ورودی و خروجی کشورهای بین راه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بارنامه راه‌آهن
سندی غیر قابل معامله و انتقال است که توسط شرکت‌های راه‌آهن در ایستگاه‌های بارگیری آنان صادر میشود و شرکت راه‌آهن طی این سند اعلام می‌کند که کالای مندرج در ماهنامه را تحویل گرفته و متقبل میشود که آن را همانطور صحیح و سالم در مقصد تحویل بدهد.
بارنامه چارتر
هنگامی که یک شخصی یا شرکت حمل‌ونقل برای انتقال کالاهای ارسالی خود، کشتی اجاره کند، نوع سندی که برای حمل کالا صادر میشود، چارتر نام دارد. به عبارت دیگر بار نامه چارتر بار نامه ای دربست است.
چون کشتی از لحظه حمل بار تا رسیدن به مقصد در اختیار کامل آن شخص یا شرکت قرار می گیرد.
البته بر اساس مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی، بانک‌ها در صورتی بار نامه چارتر یا دربست را می‌پذیرند که این امر به صراحت در شرایط اعتبار مجاز شده باشد.
بارنامه حمل سراسری
هنگامی که برای انتقال کالا از مبدأ به مقصد از حداقل دو وسیله حمل و نقل استفاده شود، شرکت حمل‌ونقل موظف است تا تمام امور مربوط به باربری بین دو مقصد را با انواع روش‌های حمل‌ونقل انجام دهد. به این ترتیب سند صادره، بار نامه سراسری نام دارد و سندی قابل معامله است.
بارنامه حمل مرکب فیاتا
اتحادیه بین‌المللی کارگزاران بار این بارنامه را که سندی قابل معامله و دال بر تحویل کالا و حمل آن با استفاده از وسایل مختلف حمل بار از مبدأ تا مقصد تعیین شده است، توسط کارگزاران فياتا صادر کرده است.
این بارنامه تنها سندی است که به دلیل تطبیق شرایط آن با مقررات متحدالشکل اسناد حمل ترکیبی اتاق بازرگانی بین‌المللی مورد تایید این اتاق قرار گرفته است و حاوی آرم سازمان فیاتا و اتاق بازرگانی بین‌المللی است. بار نامه فیاتا می‌تواند با شرایط خاصی به صورت بارنامه دریایی نیز صادر شود.
این شرایط شامل اطلاعات اضافی در مورد بندر بارگیری، بندر تخلیه و وسیله حمل دریایی است که در بار نامه باید قید شود. در فیاتا مواردی به‌عنوان مفاد و شرایط ذکرشده است که متصدی حمل و نقل در قبال آن‌ها مسئولیت دارد. ازجمله:
- متصدی حمل و نقل مسئول عملکرد و غفلت اشخاصی است که از خدمات آن‌ها جهت اجرای قرارداد بر اساس بار نامه استفاده می‌کند.
- مسئولیت و تعهد فراهم آوردن وسایل اجرای کامل حمل از محل دریافت تا محل تحویل کالا، طبق مندرجات متصدی حمل و نقل و به نام او خواهد بود.
ضوابط و مقررات بار نامه
در صدور این اسناد بر اساس ضوابط و مقررات علاوه بر صادرکنندگان آن، فرستندگان، گیرندگان و رانندگان نیز بایستی از مقررات تبعیت کنند. برخی از این مقررات به شرح زیر هست:
شرکت های حمل و نقل و باربری
- تکمیل مندرجات بارنامه، به ویژه لحاظ نمودن کرایه حمل برابر قرارداد حمل
- صدور بارنامه از مبدأ قانونی شرکت به سایر نقاط کشور
- اخذ پروانه عبور برای بارهای ترافیکی و نیز صدور بارنامه جهت آنان
- صدور بارنامه تحت پوشش بیمه مسؤولیت حمل
فرستندگان
- اعلام مشخصات بار و آدرس دقیق و صحیح محل بارگیری
- اعلام مشخصات گیرنده کالا و آدرس دقیق و صحیح محل تخلیه
- اعلام مشخصات کالا ازنظر تعداد، وزن، ارتفاع، طول، عرض، نوع بسته‌بندی و…
- بارگیری به موقع ناوگان و اعزام آن به‌منظور جلوگیری از خسارت‌های احتمالی
گیرندگان
- تخلیه به موقع ناوگان به منظور جلوگیری از پرداخت حق توقف
- پرداخت کرایه درج شده در سند صادره توسط شرکت حمل‌ونقل به راننده کامیون، کامیونت یا تریلر حامل کالا
رانندگان
- نگهداری از سند صادره جهت اخذ کرایه حمل در مقصد
- حضور به هنگام بارگیری بار
- عزیمت سریع پس از بارگیری در مبدأ برای به‌موقع رساندن کالا به مقصد
- حفظ و نگهداری از محموله بارگیری شده از زمان بارگیری تا زمان تخلیه
- حضور به موقع تخلیه بار در مقصد باربری
مقررات و کنوانسیون‌های ناظر بر حمل‌ونقل جاده‌ای
درصورتی که کالا از طریق جاده حمل گردد ممکن است از یک یا چند کشور بین راه عبور نماید تا به کشور مقصد برسد و در گمرک مقصد، کالا را تخلیه نماید.
کشورهای بین راه جهت اطمینان از این که کامیون حامل کالا مقداری از کالا را داخل کشور آن‌ها تخلیه ننموده و یا دارای کالای ممنوعه نیست، اقدام به بازرسی کامیون‌های ورودی می نمایند.
پس از کنترل مدارک مربوطه و ذکر مقدار کالا، به کامیون مربوطه اجازه ترانزیت از خاک کشور خود را می‌دهند. این شیوه باعث معطلی بیش‌ازاندازه در گمرک های ورودی و خروجی کشورها میشود. برای رفع این مشکل، مقرراتی جهت ایجاد تسهیلات در رابطه با تشریفات گمرکی کامیون‌های حامل کالا که جاده‌های بین‌المللی تردد نموده و از گمرک های مرزی کشورهای بین راه عبور می‌کردند، به وجود آمد.
بر طبق مفاد این مقررات، مؤسسات حمل‌ونقل بین‌المللی با خرید دفترچه کارنِه تیر (دراین دفتر شرایط و استانداردهایی طبق کنوانسیون تیر ثبت شده است) برای هر سفر، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی محموله کامیون را تضمین میکنند.
این ضمانت توسط شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی به اتاق بازرگانی مبدأ سپرده میشود. در مقابل، اتاق بازرگانی محل با در اختیار داشتن دفترچه کارنه تیر ضامن عبور ترانزیت کامیون مربوطه تا گمرک نهائی می‌گردد.
حمل بار به شهرستان با بارنامه
یکی از مهمترین فاکتور هایی که برای ارسال بار بین شهری از جمله حمل بار به شهرستان و حمل بار به مناطق مرزی باید به آن توجه داشته باشید، بارنامه است که همانطور که در بالا به آن اشاره شده بارنامه مهمترین سند و مجوز برای باربری های بین شهری است که باید از طرف شرکت حمل و نقل و وزارت راه صادر شود، در شرکت حمل و نقل جهان پیمان بار بارنامه و بیمه باربری دو مجوز اصلی برای حمل بار به تمامی شهرستان ها است و همچنین برای باربری های درون شهری و مسیر هایی که از پلیس راه عبور نمیکنند، بارنامه به صورت بیجک است.
اگر شما هم به دنبال باربری معتبر هستید تا به کمترین هزینه بهترین خدمات باربری بین شهری و درون شهری را به همراه بارنامه و بیمه نامه معتبر در اختیارتان قرار دهد، میتوانید همین حالا از طریق شماره های درج شده در سایت با جهان پیمان بار تماس بگیرید و یا درخواست خود را در وب سایت ما درج کنید تا همکاران ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
اهمیت باربری با بارنامه معتبر
همواره دیده میشود که برخی افراد برای پرداخت هزینه ای کمتر، بار خود را بدون بارنامه و حتی بیمه نامه ارسال میکنند که این کار نه تنها از نظر قانونی درست نیست بلکه ممکن است عواقب بسیاری از جمله به سرقت رفتن بار داشته باشد، بارنامه های معتبر دارای کد رهگیری هستند که به واسطه آن میتوانید بار خود را از زمان بارگیری تا تخلیه به کمک این کد پیگیری کنید و مطمئن باشید که بار شما سالم و بدون هیچ مشکلی به مقصد میرسد.
در بارنامه تمامی اطلاعات مربوط به بار، ارزش مالی بار و همچنین مشخصات راننده درج میشود و قبل ار صدور بارنامه تمامی مشخصات و مدارک راننده بار شما از جمله کارت سلامت و گواهی نامه بررسی میشود و در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد، بارنامه برای او صادر نخواهد شد.
یکی از اصلی ترین ملاک های شناخت باربری معتبر ، همین بارنامه است که میتوان گفت تمامی باربری های معتبر باید قبل ار بارگیری بارنامه مربوط به بار را صادر کنند.
دانلود مقاله
سلام ممنون بابت مطالب مفیدتون
سلام. سپاس از شما
خیلی مطلب جامع و مفیدی بود ممنون از شما